Алматы. 13 тамыз. 7kun.kz - Алаяқтар 2,5 жыл ішінде қазақстандықтарды 7 млрд теңгеден астам сомаға алдады. Мұндай мәліметтермен "Халықаралық экономикалық сауаттылық орталығының" сарапшысы Шынар Елубаева бөлісті.

Алматыда өткен баспасөз мәслихатында ол 2019 жылдың І жартыжылдығында экономикалық қызмет саласында 430 заң бұзушылық тіркелгенін атап өтті. 2018 жылы бұл көрсеткіш 1535 болды.

«2017 жылдан бері қазақстандықтарға келтірілген залалдың мөлшері 7 млрд теңгеден асады. Жоғарғы Соттың статистикалық мәліметтеріне сүйенсек, 2017 жыл қаржы пирамидаларына бай болды. Атап айтқанда, 23 үкім шығарылды. Олардың ішінде 10 ұйым өздерін ресми мойындады. 2018 жылы төрт ұйымдастырушыға қатысты шешім шығарылды, ал биыл бір ғана үкім тіркелді", – деп нақтылады Елубаева.

Оның айтуынша, қаржы пирамидалары Алматыда, Нұр-Сұлтан мен Өскеменде ашылмақ.

Сонымен қатар, Елубаева осындай ұйымдарды есептеуге болатын белгілер туралы айтты.

"Бұл керемет табыс пен кірістің уәдесі, компанияда кәсіпкерлік қызметтің, сондай-ақ материалдық және құқықтық базаның болмауы, әлеуметтік желілерде агрессивті және белсенді жарнама, Ұлттық банк лицензиясының болмауы. Жанама белгі - бұл жақсы пікірлер. Олар үшін мұндай ұйымдардың жетекшілері алғашқы қатысушыларға жоғары пайыздар мен ақша төлейді. Олар өз кезегінде жақсы пікір қалдырады және одан да көп адамдарды шақырады", – деді ол.

Елубаева бір деңгейлі және көп деңгейлі пирамидалар бар екенін атап өтті.

Бірінші жағдайда азаматтар жоғары пайыздық, бірақ бонустарсыз тартылады. Екінші жағдайда әрбір тартылған адам үшін қосымша пайыздар төлеуге уәде береді.

«Бұдан басқа, қаржылық пирамида екенін ашық айтатын компаниялар да бар. Бірақ, олар стартта тұрғанын, яғни табыс табудың жақсы мүмкіндігі бар екенін әңгімеге қосады. Екінші түрі - бұл бүркемелеу. Бірақ онда түсініксіз, олар сататын тауар немесе өнім бар екені анық емес. Мысалы, Herbalife компаниясы. Ол АҚШ-на 200 млн долларға жуық ақша төлеп, қаржы пирамидасы емес екенін дәлелдеуіне тура келді", - деп нақтылады ол.