Алматы. 17 мамыр. 7kun.kz — 2019 жылдың наурыз айының соңында Қазақстандағы ислам банктер активтерді жылына 15,8% -ға ұлғайтып, сомасы 50,1 млрд теңгені құрады, деп хабарлайды Finprom.kz.

Сондай-ақ, есептік кезеңде осы банктердегі салымдардың сомасы 10,5%-ға өсті.

15,8% өсіміне қарамастан, Қазақстанның банк секторы активтерінің жалпы көлеміндегі ислам банктерінің үлесі төмен деңгейде — тек 0,2%. Елімізде екі Ислам банкі жұмыс істейді: Al Hilal және Заман-Банк.

Ислам банктерінің жиынтық несиелік портфелі 25,1 млрд теңгеге жетті, жыл ішінде өсім 20,9%-ды құрады. Негізінен банктер заңды тұлғаларды несиелейді.

Корпоративтік клиенттер үшін ислам банктері мынадай қаржыландыру өнімдерін ұсынады:

1) корпоративтік мурабаха — банк мурабаханың мәні болып табылатын тауарды сатып алатын және оны клиентке төлем мерзімін ұзарта отырып, алдын ала келісілген үстеме бағаны сататын мәміле, оның мөлшері тауар құнының немесе тіркелген соманың пайызы түрінде есептеледі.

2) тауарлық мурабаха — сатып алу және сату негізінде қаржыландыру жөніндегі мәміле, ол бойынша банк брокерден шикізат тауарларын сатып алады және оны Клиентке алдын ала келісілген үстеме бағасы бар мурабаха шарты бойынша сатады, ол бір мезгілде немесе тауар құнының пайызы түрінде есептеледі. Мурабаха шартына қол қойылғаннан кейін клиент тауарды үшінші тараптың брокеріне сатуды жүзеге асырады, бұл ретте Банк делдал ретінде әрекет етеді.

3) Иджара — банк мүлік сатып алатын және клиентпен лизинг шартын жасайтын дәстүрлі лизингтің ислам баламасы. Лизинг мерзімі ішінде банк мүліктің иесі болады және иеленуге байланысты барлық тәуекелдерді көтереді.

4) Саудалық қаржыландыру - банк клиенттің нұсқаулықтарына сәйкес клиенттің атынан немесе өз атынан үшінші тұлғаға төлем жүргізуге міндетті аккредитив түріндегі есеп айырысу нысаны. Банк клиенттің сұрауы бойынша алдын ала белгіленген мерзімге төлем жүргізеді. Аккредитив сауда мәмілелерін жасау кезінде сенімділік береді және мүмкін болатын тәуекелдерді нөлге жеткізеді, барлық төлемдер банктің бақылауымен өтеді.

Айта кетейік, қарастырылған кезеңде ислам банктеріне салым сомасы 11,6 млрд теңгені құрады, жылдық өсім - 10,5%. Депозиттердегі негізгі үлесті заңды тұлғалар құрайды - 89% немесе 10,3 млрд теңге. Жеке тұлғалардың үлесі бір жыл ішінде 4%-дан 11%-ға дейін артты, 2019 жылдың наурыз айының соңында сомасы 1,3 млрд теңгені құрады.