Алматы. 16 қазан. 7kun.kz — Мәжіліс депутаты Айқын Қоңыров палатаның пленарлық отырысында Сингапурдың тәжірибесі бойынша қазақстандықтардың барлық әлеуметтік аударымдарын бірыңғай қорға біріктіруді ұсынды. Оның айтуынша, бұл әкімшілік шығындарды қысқартуға, инвестициялық тәуекелдерді азайтуға, баспаналы болуға, лайықты білім мен зейнетақы алуға мүмкіндік береді.

«Соңғы статистикалық мәліметтерге сәйкес, қазіргі уақытта біздің азаматтарымыздың көпшілігінің жинақтаған қаражатының орташа мөлшері 1 миллион теңгені құрайды. Кез келген жағдайда тұрғын үйге зейнетақы қаражатының бір бөлігін ғана салуға болады, яғни миллионнан әлдеқайда аз. Қорытынды сома біздің азаматтарымыздың көпшілігі үшін баспана мәселесін шешуге көп көмектеспейтіні түсінікті. Осыған қарамастан, бұйрықтың орындалуы салымшылардың басым көпшілігі үшін қол жетімсіз жинақтардың шекті сомасын белгілеу нәтижесінде шешілмегені маңызды болды, және бұл тақырып осымен ұмытылды. Азаматтарымыздың қызығушылығына қарағанда, ол әлдеқайда терең және өткір. Зейнетақы жинақтары мен тұрғын үй - әлеуметтік әл-ауқат пен тұрақтылықтың негізгі екі компоненті. Жылжымайтын мүлікті зейнетақы шоты сияқты қаржылық кепілдік ретінде қарастыру керек", – деді ол өзінің ұсынысын алға тартып.

Сонымен қатар, ол статистикалық мәліметтерді ұсынды, оған сәйкес жинақталған қаражаттың орташа мөлшері 1 млн теңгені құрайды, БЖЗҚ-ның жиынтық активтері қазірдің өзінде 10,3 трлн теңгеден асады және күн сайын өсіп келеді.

Айқын Қоңыров Сингапурдың тәжірибесін мысалға келтірді, онда тұрғын үй жинақтары, медициналық сақтандыру, білім беру жинақтары және зейнетақы жинақтары жүйесі іс жүзінде біріктірілген. Олардың барлығын халықтың базалық әлеуметтік мұқтаждықтары үшін жауап беретін орталық резервтік қор басқарады.

Әр қызметкерде 3 шот бар, оған жұмыс берушіден аударым жасалады: жалпы, арнайы және медициналық жинақ. Аударымдардың ең көп сомасы жалпы есеп шотына түседі, оның қаражатын жылжымайтын мүлік сатып алуға, білім құнын өтеуге пайдалануға болады. 55 жасқа толғаннан кейін қосымша зейнетақы шоты пайда болады - тікелей зейнетақы төлемдері үшін. Жалпы және арнайы шоттан қаражат сол жерге аударылады. Олардың жалпы мөлшері міндетті ең төменгі шектен төмен болмауы тиіс.

"Басқаша айтқанда, мемлекет адам тұрғын үйді сатып ала алатындай және зейнетақысыз қалмауы үшін қаржылық жоспарлау функциясын өзіне алады. Қазір сингапурлықтардың 80%-ы осы ұйым салған пәтерлерде тұрады", – деп атап өтті Қоңыров.

Еске сала кетейік, міндетті зейнетақы жарналары (МЗЖ) бойынша жинақталған жеке зейнетақы шоттарының саны 9,6 млн, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МЗЖ) бойынша – 482 мың, ал ерікті зейнетақы жарналары (МЗЖ) бойынша – 37,9 мың шотты құрайды.