Алматы. 23 қараша. 7kun.kz – 2023 жылы Қазақстанда тұрғын үй құрылысының көлемі 20-40%-ға төмендеуі мүмкін. Қаржылық тұрғыда тұрақсыз құрылыс компаниялары нарықты тастап, бастапқы және қайталама нарықтардағы баға өсе бермек, деп хабарлайды 7kun.kz Krisha.kz-ке сілтеме жасап.

«Құрылысшылар құрылыс көлемін қысқартуды жалғастырады, бұл бағаның өсуіне әкеледі. Қаржылық дәрменсіз компаниялар нарықтан кетеді. Ірі холдингтердің банкротқа ұшырауы мүмкін. Қалғандары бағаға өз шарттарын белгілейді. Жаңа ипотекалық несиенің талаптары олардың сұранысына кепілдік береді. Баға әлі де талқылануда, төмендеу мүмкіндігі бар», – деп жазды басылым.

Сарапшылардың пайымдауынша, бүгінде баспанаға сұраныс, зейнетақының жеткіліктілік шегі көтерілгеннен кейін төмендеді. Мәмілелер негізінен ипотека бойынша және аз мөлшерде «зейнетақыны» пайдалану арқылы жүзеге асырылуда.

«2023 жылғы бәрі мемлекеттің әрекетіне, экономикалық жағдайға байланысты болады: жаңа ипотека қабылданады ма, ипотекалық несие берушілер мен құрылысшылар қолдау таба ма. Егер қолдау болмаса, онда қазақстандықтардың кірісінің төмендеуіне байланысты белсенді сұраныстың азаюы болады. Сонымен қатар тұрғын үй құны төмендемейді, өйткені құрылыс материалдарының қымбаттауына, инфляциялық процестерге және табиғи сұранысқа әсер ететін факторлар бар: адамдар жаңа отбасын құрады, балалар дүниеге келеді, сондықтан өмір сүру жағдайын жақсарту қажеттілік болып табылады. Ипотекалық несиені сатып алу үрдісі жалғасады», – деді Алматы риэлторлық агенттігі директорының орынбасары Наталья Калмыкова.

Елордалық жылжымайтын мүлік агенттігінің маманы қазір аяқталған немесе соңғы жылы салынған дайын тұрғын үйлерге сұраныс артты деп есептейді.

«Ең көп сұраныс негізінен комфорт класстағы үйлердегі бір бөлмелі пәтерлерге, сондай-ақ Есіл және Алматы аудандарындағы бір жарым, екі бөлмелі стандартты және комфорт класындағы пәтерлерге артып тұр. Құрылыс компаниялары акциялар, жеңілдіктер, сату, бөліп төлеу түріндегі адал сату схемалары, тиімді ипотекалық бағдарламалар жасап сатып алушыларды қызықтыруда.

Қайталама нарық сатушыларының құнның төмендеуіне жауап беруге уақыты жоқ. Бастапқы және қайталама нарықтар арасында біріншілік пайдасына бәсекелестік бар. Жаңа және ескірген баспаналардың бірдей бағасын көріп отырмыз», – деп сенімді Әлия Қайырбекова.

Әлия Қайырбекованың айтуынша, бөліп төлеу жоспары жаңа ғимараттарда белсенді түрде қолданылып жатыр және оның құны бойынша үстеме қарастырылған Қайталама нарық сатушыларының бөліп сату үрдісі жоқ. Сауда-саттық негізінен екі нарықта да қолма-қол ақшамен жүзеге асырылады.

«2023 жылғы болжамдарға келетін болсақ, негізгі жылжымайтын мүлік бағасы шаршы метрлерді енгізуге шектеу қою және инженерлік желілері бар жақсы жерлерде учаскелердің болмауына байланысты көтерілуі мүмкін екенін атап өткім келеді. Астана қазірдің өзінде мегаполис болып табылады және мектепке, жұмысқа баруға уақытты үнемдеу, дамыған инфрақұрылым, саябақтардың, сауда және ойын-сауық орталықтарының болуы, сондай-ақ баға қайталама нарықта жаңа ғимараттар мен пәтерлерді сатып алудың маңызды мотивтері болып табылады

Қайталама нарықта бағаның төмендеуі болмайды тек сатып алушы енді: «Мен бұл ақшаға бірінші нарықта не сатып аламын?» деп ойлайды. Ал егер құрылыс салушы сенімді төлеммен, қолайлы бағамен және құрылыс сапасымен ипотека ұсынса, онда сатып алушы тұрғын үй кешенін пайдалануға бергенге дейін оны сатып алып, уақытша басқа пәтерді жалға алады, қазірдің өзінде осыны көріп отырмыз», – деді сарапшы.

2023 жылы бағаның өсуіне басқа факторлар да әсер етуі мүмкін. Олардың қатарында әкімдіктердің тұрғын үйлерді пайдалануға беру жоспарларын қысқартуы, нарықтағы улы ұсыныстың өсуі, инженерлік және әлеуметтік инфрақұрылымның жоқтығы, сондай-ақ бірқатар ипотекалық бағдарламалардың аяқталуы бар. Сонымен қатар логистикадағы қиындықтарға байланысты шетелдік өндірушілерден құрылыс материалдарын жеткізудегі кідірістер де болуы ықтимал.