Алматы. 15 мамыр. 7kun.kz – 2019 жылдың қаңтар-наурызында ҚР-да йодталған тұз өндірісінің көлемі 68,7 мың тоннаға жетті. Бұл өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 21,7%-ға артық, деп хабарлады Energyprom.
Дәстүрлі түрде өндірістің 97,4%-ын Қызылорда облысы қамтамасыз етеді - 66,9 мың тонна.
Сонымен қатар, өңірдің үлес салмағы 2018 жылмен салыстырғанда шамалы төмендеді (99,9% немесе 56,4 мың тонна болды). Бұл көршілес оңтүстік өңірлер тұз өнеркәсібін дамытуды бастауына байланысты. Мәселен, Жамбыл облысының өндірушілері йодталған тұз шығаруды арттыруда: 2019 жылдың үш айында-1,4 мың тонна, ал 2018 жылдың ұқсас кезеңінде аймақта тұз өндіру мүлдем болмаған. Түркістан облысында тұз өндіру 0,4 мың тоннаны құрады.
ҚР тұз импортына іс жүзінде мұқтаж емес: 2019 жылдың қаңтар-ақпан айының қорытындысы бойынша шетелден жеткізу ресурстардың 6,4%-ын ғана құрады (3 мың тонна).
Есесіне отандық өндірушілер ішкі сұранысты толық қамтамасыз ете отырып, экспорттық бағытты белсенді дамытуда: Қазақстандық тұздың сыртқы нарықтарға жеткізілуі 35,9 мың тоннаны құрап, бір жыл ішінде 33,4%-ға артты. Сұраныстың экспортының үлес салмағы - 76,7%. Қазақстандық нарықтың қажеттілігі қысқарды: іске асыру көлемі жылына 24,5%-ға азайды.
Қазақстандағы ең ірі тұз өндірушісі - «Аралтұз» АҚ. «Аралтұз» АҚ директорлар кеңесінің төрағасы Д. Мұқашевтің айтуынша, компания өнімдерінің 65%-ын шетелде экспорттайды. Биылғы жылы мақсатты нарық - Қытай. 2018 жылы компания алғаш рет украиналық нарыққа шығып, 462 тонна тұзды экспорттады. 2019 жылы Украинаға жеткізілім көлемі 3 есеге артады.
Бұл ретте өндіріс көлемі және қазақстандық тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыру тұздың бағасын тұрақты деңгейде ұстап тұр. 2019 жылдың сәуірінде 1 кг тұз 52,3 тг болды — бір жыл бұрынғыдан 2,1%-ға артық.
ҚР ірі қалалары мен мегаполистері арасындағы ең қымбат тұз - Алматыда (кг үшін 59 тг), Нұр-Сұлтанада (57 тг) және Қостанайда (56 тг; бұл жерде ең үлкен өсім байқалады: бір жылда +7,7%).
Ең төмен баға Ақтөбе мен Орал қалаларында тіркелді: 1 кг тұз үшін 40 тг.