Астана. 28 қараша. 7kun.kz – Қазақстанда жыл сайын 100 мыңнан астам жол-көлік оқиғасы орын алады. 200 мың автокөлік жүргізушілері жол-көлік оқиғасына ұшырайды, бұл елдегі жалпы автопарктің 5%-ы. Жыл ішінде әрбір 20-шы көлік жүргізушісі жол-көлік оқиғасына ұшырайды, деп хабарлайды 7kun.kz.

Freedom Finance Insurance басқарма төрағасы Азамат Керімбаевпен баспасөздегі таңғы аста сақтандыру нарығындағы негізгі тенденциялар айтылды.

1. Автосақтандыру нарығындағы ағымдағы жағдай бойынша автокөлік жүргізушілерінің 95 пайызы өз жауапкершілігін сақтандырса, 5 пайызы ғана көлігін сақтандырған.

Статистика бойынша жол-көлік оқиғасы кезінде көлік иесіне орташа есеппен 870 000 теңге шығын келеді. Сонымен қатар көлік жүргізушілерінің жауапкершілігін міндетті сақтандыру бұл шығынның бір бөлігін ғана, яғни 590 мың теңгені өтейді. Ал 280 мың теңге айырмашылық зардап шеккен объектіге келтірілген залалды есептеу кезінде сақтандырушылардың амортизациялық аударымдарды пайдалануынан туындап отыр.

200 мың жүргізушінің 98 мыңы ғана 60 миллиард теңге көлемінде сақтандыру өтемақысын алады. Қалған 102 000 автокөлік жүргізушілері, жол-көлік оқиғасының қатысушылары, сақтандыру төлемдері болмағандықтан, өз қаражаттары есебінен автокөліктерді қалпына келтіреді. (АҚЖМС (көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру) зардап шеккен тарапқа ғана келтірілген залалды өтейді, көптеген автокөлік иелерінде, бұрын айтылғандай, ЖБККС жоқ).  

«Автокөлік жүргізушілерінің көліктерін қалпына келтіруге жұмсайтын сомасы жылына 115 миллиард теңгеге жетеді. Жол-көлік оқиғасы кезінде көлік жүргізушілеріне келтірілген жалпы шығын 175 миллиард теңгеден асады, бұл сақтандырушылардан түскен сомадан 3 есе көп.

2. Сақтандыру төлемін алу кезінде көлік жүргізушілерінің наразылығын тудыратын себептер.    

Көбінесе, сақтандыру өтемақысын алу кезінде автокөлік жүргізушілерінің наразылығы қызмет көрсету және төлем мерзімі болып табылады.

Сақтандыру компанияларының мәліметі бойынша сақтандыру төлемін алудың орташа уақыты 90 күнді құрайды. Апат болған күннен бастап төлемді алған күнге дейін 90 күн өтеді. Осы уақыт ішінде автокөлік жүргізушісі автокөлікті басқара алмайды (бағалау процесінің ерекшеліктеріне байланысты) немесе қаржылық ауыртпалықты өз бетімен көтереді және сақтандыру компаниясынан төлем күтпей-ақ автокөлікті қалпына келтіреді. Бұл ретте автокөлікті жөндеу сомасы сақтандыру өтемақысының сомасына сәйкес келмеуі мүмкін, содан кейін автокөлік жүргізушісі де сақтандыру компаниясын сотқа беруге мәжбүр болады. Сақтандыру оқиғасы бойынша құжаттарды қараудың қолданыстағы тәртібі мен шарттары клиенттің оң тәжірибесі әсер етпейді.

Төлемдерді өтеудің бұл тәртібі бүгінгі күнге дейін болған залалды бағалау әдістері мен технологияларының даму деңгейімен анықталады. Сақтандыру компаниялары оны заңды немесе экономикалық себептер бойынша өзгерте алмайды (алаяқтық тәуекелімен, жазатайым оқиғаны жасаған адамдардың қулық әрекетімен және т.б. байланысты өтемақы туралы негізсіз талаптардан қорғауды қамтамасыз ету қажет).

3. Тұтынушылардың мәселелерін шешу жолдары

Сақтандыру жағдайын реттеу процесі – сақтандыру компаниясы көрсететін жалғыз қызмет.

Сақтандыру бизнесінің негізгі принциптерінің бірі – сақтандыру жағдайының болғанын дәлелдеу, бұл – сақтанушының, яғни клиенттің жауапкершілігі. Бүгінгі күні классикалық сақтандырушылардың барлығы дерлік осы қағида бойынша жұмыс жүргізеді. Бұл көлік иелерінің тағы да сақтандыру компанияларына хабарласқысы келмейтініне, АҚЖМС-ты (көлік құралдары иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру) пайдасыз қағаз деп санайтынына және жалпы бұл жүйеге сенбейтініне әкеледі.  

Бүгінде Қазақстанда бизнеске, соның ішінде қаржы институттарына клиент туралы сенімді және толық ақпарат алуға мүмкіндік беретін керемет GovTech тарихы енгізілді. Осылайша, бизнес көптеген процестерді жылдамдатады және пайдаланушылардың өмірін жеңілдетеді.

«Біз өз клиенттерімізді қағазбастылықтан арылтуды және ең бастысы, оларды бізге бір нәрсені дәлелдеу міндетінен босатуды шештік. Freedom Insurance компаниясының DTP.kz сақтандыру төлемдерін алудың цифрлық сервисі арқылы клиент үшін барлығын өзіміз жасаймыз», – деді Азамат Керімбаев.

Сақтандыру жағдайына өтініш беру, залалды бағалау және сақтандыру төлемдерін алу процесі онлайн форматқа көшірілді. Қазір орташа есеппен 90 күнді (сақтандыру инспекторын шақыру, органдарға бару, қағаз құжаттарды қабылдау және т.б.) қажет ететін бұл қызметті біздің сервисті пайдалану арқылы бар болғаны бір күнде жасауға болады. Бұл ретте ешқайда барудың және артық әрекеттер жасаудың қажеті жоқ.  

Бұл өнім GovTech және 12 мемлекеттік деректер базасымен интеграция арқасында мүмкін болды.

Мемлекеттік деректер базасымен интеграция бізге төмендегідей мүмкіндік берді:

1. клиенттің цифрлық құжаттары – жеке куәлік, жүргізуші куәлігі және автокөлікті тіркеу куәлігі;

2. клиенттен сақтандыру жағдайы туралы мүмкіндігінше аз ақпарат алу (геодеректер жинау, фотобақылау және т.б.);

3. берілген ақпараттың дұрыстығын тексеру;

4. тұлғаны пайдаланып клиентті қашықтан сәйкестендіру. Тірілігін тексеру және адамның анықтамалық фотосуретімен тексеру;

5. ЭЦҚ көмегімен құжаттарға қашықтан қол қою.

4. Жаңа тенденция – сақтандыруда финтех зерттеулері мен әзірлемелерін кеңінен қолдану

Сақтандыру өтемінің негізгі проблемасы зиянның мөлшерін анықтау процесі болып табылады. Ал мұндағы себеп – адам факторы.

Объективті себептерге байланысты реттеуші (зиянды есептейтін маман) клиенттің мүддесі үшін де, сақтандыру компаниясының мүддесі үшін де дәйекті дұрыс есептеуді қамтамасыз ете алмайды. Ал клиент көбіне өзіне қажет болғаннан аздап көп алуға ұмтылады. Бұл сонымен қатар кейбір процестердің операциялық тиімсіздігіне байланысты. Мұның бәрі бітімгершілік процеске қатысушылар арасында дау туғызады.

Бұл мәселені қалай шешеміз:

Осы жылдың жазынан бастап біздің команда компьютерлік көру саласында зерттеу жұмыстарын жүргізді. Зерттеу тобының міндеті - фотосуреттердегі автокөліктердің зақымдалуын анықтауды компьютерге үйрету. Біздің сарапшылар тобы келесі жылы DTP.kz сервисі апатқа қатысушыларға келтірілген шығын көлемін автоматты түрде анықтай алуы үшін жұмыс жасауда.

Бұл нарық үшін қазірдің өзінде революциялық өнімді жақсартады және төлемдерді қабылдау процесін одан әрі жылдамдатады. Сонымен қатар, бұл адам факторын жояды, бағалау тиімділігін арттырады және қажетсіз бизнес-процестерді азайтады.

Осылайша, Freedom Insurance сақтандыру қызметтерін цифрландыру бойынша стратегиялық мақсатын жүзеге асыруды жалғастыруда және тұтынушының тұтынушылық тәжірибесін жақсартады.