Астанада Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың қатысуымен Digital Bridge 2022 халықаралық технологиялық форумы өтті.

«Цифрлық технологиялар арқылы біз азаматтардың күнделікті өмірін барынша жеңілдетуге және барлығына тең мүмкіндіктерге қол жеткізуге ниеттіміз», – деді Президент пленарлық отырысты аша отырып. - Ол үшін мемлекеттік басқаруды цифрландырудың сапалы жаңа форматына – Invisible Government көшу керек. Оның мәні-мемлекеттік саясаттың басты бағыты адамға, оның қажеттіліктері мен мүдделеріне бағытталған. Мемлекет қабылдаған шаралар мен шешімдердің кең ауқымы азаматқа көрінбейді, ол тек нақты нәтижені көреді. Сондықтан барлық мемлекеттік қызметтер барынша электрондық форматқа ауыстырылады, барлық бюрократиялық рәсімдер алынып тасталады».

Қасым-Жомарт Тоқаев сарапшылардың болжамы бойынша, он жылдан кейін әлемде өнімдер мен қызметтердің 70 пайызы цифрлық платформалық модельдер негізінде құрылатынын атап өтті. Мұндай жағдайда Қазақстан өзіне еуразиялық кеңістіктегі ең ірі цифрлық хабтардың біріне айналу стратегиялық міндетін қойды. Мемлекет басшысының айтуынша, бүгінде Қазақстан көптеген дамыған елді озып, БҰҰ-ның цифрланған мемлекеттер рейтингінде үздік отыз елдің қатарына кіреді.

Пленарлық отырыстың тақырыбын ары қарай Kaspi.kz басшысы әрі негізін қалаушылардыі бірі Михаил Ломтадзе жалғастырды. Ол қазақстандық ең технологиялық және инновациялық Kaspi.kz компаниясы туралы және елдегі цифрландырудың жоғары нәтижелері туралы айтты.

«Инновациялар жасай отырып, біз қазақстандықтардың, сүйікті тұтынушыларымыздың өмірін жақсартамыз. Қазақстан мен қазақстандықтар үшін не жақсы болса, Kaspi.kz үшін де сол жақсы. Бұл негіздер біздің күнделікті жұмысымыздың негізгі қағидалары»,– деп атап өтті Михаил Ломтадзе.

Kaspi.kz басшысы қазір әлемде супер-қосымшалар туралы көп айтылып жатқанын және көптеген компаниялар өздерінің супер-қосымшаларын іске қосқысы келетінін немесе көп қосымшаларды бір жүйеге біріктіргісі келетінін атап өтті. Ал Қазақстанда бірнеше жылдан бері әлемнің ешбір жерінде жоқ осындай бірегей супер-қосымша бар. Kaspi.kz-те мемлекеттік қызметтерге қол жетімділік, тегін жеткізу қызметі бар интернет-дүкені, әуе және теміржол билеттерін брондау және сатып алу қызметі, әртүрлі қызметтерді төлеу және комиссиясыз ақша аудару, бюджетке төлемдер және өзге қызметтер бар.

Әлемнің басқа елдерінде бір суперқосымшада әртүрлі қызметтердің осыншалық үлкен жиынтығы бар мұндай мысалдар әлі жоқ. Kaspi.kz қосымшасын 12 миллионнан астам қазақстандық қолданады. Күн сайын суперқосымшаға кем дегенде 7 миллион адам кіреді.

Сондай-ақ Kaspi.kz шағын және орта бизнеске арналған Kaspi Pay суперқосымшасын жасады. Бұл супер-қосымша арқылы шағын компаниялар өз тұтынушыларынан төлемдерді қабылдап, қашықтан шот-фактуралар жіберіп, бюджетке салық төлеп және жеткізушілерінің қызметтерін төлей алады.

«Біз сүйікті тұтынушыларымыздың түрлі мәселелерін шешу үшін жеке тұлғаларға арналған супер-қосымша мен шағын және орта бизнеске арналған супер-қосымшаны біріктірдік», – деді компания басшысы. - Бір жағынан, біз адамдардың күнделікті қажеттіліктерін қанағаттандырамыз, цифрлық қызметтер арқылы олардың өмірін жақсартамыз. Екінші жағынан, шағын және орта бизнестің өсуіне, дамуына, жаңа жұмыс орындарын құруға көмектесеміз», – деді Михаил Ломтадзе.

Михаил Ломтадзе Қазақстандағы цифрландыру деңгейі туралы бірнеше тамаша фактілерді мысалға келтірді. Елде соңғы 3 жылда қолма-қол ақшасыз төлемдер 5,4 есе өсті! Қазақстандағы төлемдердің 80 пайызы қолма-қол ақшасыз жасалады.

«Мен әлемде үш жыл ішінде қолма-қол ақшасыз төлемдер бес есе өскен елдер өте аз екенін білемін», – деп атап өтті Kaspi.kz басшысы әрі негізін қалаушылардың бірі. - Қолма-қол ақшасыз төлемдердің үлесі бойынша Қазақстан әлемдегі ең жоғары елдердің бірі!», – деді Kaspi.kz басшысы.

 Михаил өзі де қолма-қол ақша туралы ұмытып кеткенін және шетелге инвесторлармен кездесу үшін барғанда ғана әмиянды өзімен бірге алып жүретінін айтты.

Компания басшысының айтуынша, биыл Қазақстандағы электронды сауда көлемі 1 триллион теңгеден асты. Үш жылдағы өсім – үш еседен астам, бұл да әлемдегі ең жоғары көрсеткіштердің бірі. Бұл ретте e-commerce қазір Қазақстандағы жалпы тауар айналымының 10 пайызынан азын құрайды. Салыстырмалы түрде айтқанда, Ұлыбритания мен АҚШ-тағы көрсеткіш – 20-30 пайыз. Бұл елімізде электронды коммерцияны одан әрі дамыту үшін әлі де зор әлеует бар екенін білдіреді.

Михаил Ломтадзенің пікірінше, Қазақстандық цифрландырудың маңызды жетістігі – мемлекеттік қызметтерді әрбір қазақстандық үшін қолжетімді ететін сервистер. Бүгінде Қазақстанда автокөлікті онлайн тіркеуге, салық төлеуге, жүргізуші куәлігін ауыстыруға, цифрлық құжаттарды пайдалануға, жеке кәсіпкерлік ашуға, туу туралы куәлік алуға, мемлекеттік жәрдемақы алуға, мемлекеттік медициналық мекемелерден анықтамалар және т.б. алуға болады.

«Бұл қызметтердің іске қосылуы ғана емес, адамдардың оларды күн сайын пайдаланғаны маңызды, – деп атап өтті Михаил. - Біз үнемі елден тыс сапарға шыққан қазақстандықтардан үнемі оң пікірлер естиміз, олар бізден неліктен онда да Қазақстанда секілді болмайтындығын сұрайды.

Компания негізін қалаушылардың бірінің айтуынша, мұндай пікірлер – Kaspi.kz ұжымы үшін ең үлкен марапат. «Біз осындай инновациялық қызметтерді жасай алғанымызды және бұл қызметтердің Қазақстанда бар екенін әрі оларды қазақстандық команда жасағанын мақтан тұтамыз!».

Соңғы үш жылда Kaspi.kz технологияны дамытуға шамамен 150 миллиард теңге инвестициялады. Бірақ мемлекеттік қызметтерге қолжетімділікті жеңілдету – ең алдымен мемлекеттің еңбегі. Цифрлық қызметтерді құруға көптеген мемлекеттік органдар жұмылдырылған: Цифрлық даму министрлігі, «Ұлттық ақпараттық технологиялар» АҚ, «Азаматтарға арналған үкімет» КЕАҚ, Қаржы министрлігі, Мемлекеттік кірістер комитеті, Денсаулық сақтау министрлігі, Министрлік. Ішкі істер, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі, Әділет министрлігі, Бас прокуратураның Құқықтық статистика комитеті, Ішкі істер министрлігінің Әкімшілік полиция комитеті.

«Бұл көптеген адамның еңбегінің жемісі, – деп атап өтті Михаил Ломтадзе, - Бізден және біздің барлық сүйікті клиенттерімізден осындай бастамаларды көтергені үшін мемлекеттік органдарға көп рақмет, ал біз бұл қызметтерді әрбір қазақстандық үшін қолжетімді етуге көмектесеміз».

Digital Bridge 2022-де және форумның пленарлық отырысында да талқыланған тағы бір қызу тақырыптардың бірі білікті IT мамандарын дайындау жайлы болды. «Екі жыл бұрын әлемнің IT нарығына 30 миллион маман керек болды, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев. - Бүгінде қажеттілік 100 миллионға жетті, 2025 жылға қарай 200 миллионға дейін артады. Бұл көрсеткіш уақыт өткен сайын арта түсетіні анық. Сондықтан бұл саладағы мамандарға сұраныс орасан болмақ».

Қазақстанда соңғы бес жылда цифрландыруда нағыз серпіліс орын алғанын ескерсек, кадрларға деген қажеттілік ерекше сезілуде. Сондықтан мемлекеттік және жеке меншік жоғары оқу орындары ғана емес, жетекші технологиялық компаниялар да мамандар даярлаумен айналысады.

Михаил Ломтадзе Kaspi.kz-тің үлкен деректермен және деректерді талдаумен жұмыс істеуді үйрететін жеке корпоративтік университеті бар екенін айтты. Биылдың өзінде компанияға Kaspi.kz корпоративтік университетінде оқуға ниет білдірген 12 мыңнан астам өтініш келіп түсті. Студенттерге қойылатын талаптар өте жоғары. Осы уақытқа дейін  университет 200 түлек дайындады. Олардың 50-і Kaspi.kz-те, қалғандары елдің басқа технологиялық компанияларында жұмыс істейді. «Бізде тек өзіміз үшін ғана білікті кадрлар дайындау міндеті жоқ, – деп атап өтті Михаил, - Біз технологиялардың өмірді жақсартатынына сенімдіміз. Сондықтан жақсы өмір сүру үшін жаңа технологияларды дамытатын адамдар неғұрлым көп болса, соғұрлым бәрімізге жақсы болады!».