Қазақстанда банктік лицензияның жаңа түрі – «базалық» лицензия пайда болады.

Жаңа ереже Банктер және банк қызметі туралы жаңа заң жобасына енгізілді. Заң жобасын Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша әзірледі.

Базалық лицензияны енгізу жаңа банктердің нарыққа кіру жағдайларын жеңілдетеді және бәсекелестіктіарттырады, сондай-ақ экономикаға кредит беруге оңәсер етеді. Базалық лицензия әмбебап лицензиядан белгілі бір операцияларға арналған шектеулермен ерекешеленеді. Операциялардыңауқымыдашектеледі, байланыстытараптарға кредит беруге тыйымсалынады.

Сонымен қатар, операцияларды шектеумен қатар кейбір пруденциялық талаптар төмендетілетін болады. Атап айтқанда, капитал, өтімділік және басқа көрсеткіштер бойынша талаптар, сондай-ақ есептілік санын азайту жоспарлануда.

Базалық лицензиясы бар банктерде активтер мөлшеріне шектеу болады. Егер банк белгіленген шекті деңгейге жетсе, онда оған әмбебап лицензия алу қажет болады. Мысалы, әр түрлі елдерде базалық банктік лицензиямен жұмыс әмбебап лицензияалғанға дейін бейімделу кезеңі болып саналады.

Бұл ретте реттеуді жеңілдетуге қарамастан, қадағалау бөлігінде ұсынылған тәсіл қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз ету және тұтынушылардың құқықтарын қорғау үшін жеткілікті болады. Тәуекелдерді басқару жүйелеріне жеңілдіктерді ескере отырып, негізгі қадағалау моделі SREP (SupervisoryReviewandEvaluationProcess), инспекторлықтексерулер жәнет. б. болады.

Базалық лицензияны енгізу банк секторындағы бәсекелестікті күшейтеді және қаржы нарығын дамытуға қосымша ынталандыру береді деп күтілуде.